Dąbrowa Górnicza społeczeństwo obywatelskie: będzie pamiątkowa tablica i konferencja
W 1914 roku Zagłębie Dąbrowskie, jako pas przygraniczny, został opuszczony przez wojska rosyjskie już na samym początku wojny. Rosjanie nie planowali bitwy granicznej i wycofali się na wschód. Teren Zagłębia został przejęty przez komitety i straże obywatelskie. Działały one przez kilka dni w pustce, jaka wypełniła się po wycofaniu Rosjan, a przed wkroczeniem Niemców. Jedną z pierwszych inicjatyw w zakresie utrzymania porządku publicznego podjęto już 27 lipca 1914 roku, właśnie w Dąbrowie Górniczej.
Wtedy spotkali się przedstawiciele społeczeństwa z rosyjskim naczelnikiem powiatu Mirbachem i podczas tego spotkania uzgodniono utworzenie w gminach straży obywatelskich.
Oprócz straży pilnujących porządku publicznego powstały wtedy także tzw. Komitety Żywnościowe, które dbały o zaopatrzenie ludności robotniczej. Zakładano tak zwane garkuchnie oraz lokale, gdzie wydawano racje żywnościowe dla najbardziej potrzebujących.
Na czele komitetu Edward Kosiński, przyszły burmistrz
- W Dąbrowie Górniczej siedzibą komitetu żywnościowego był budynek, w którym mieściło się kino Ars przy ulicy Kościuszki, a pierwszym jego przewodniczącym był Edward Kosiński. To właśnie on w 1916 roku został pierwszym burmistrzem naszego miasta - mówi Arkadiusz Rybak, prezes Towarzystwa Przyjaciół Dąbrowy Górniczej.
Same komitety były czymś niezwykłym. Na obszarach podbitych przez Cesarstwo Rosyjskie, prześladowani poddani cara wykazywali się obywatelskością organizując się i tworząc własne obywatelskie instytucje, które w dodatku przejmowały część administracji państwowej.
- Dziś chcielibyśmy przypomnieć przykłady sprzed 100 lat i pokazać, że to właśnie inicjatywy obywatelskie nie tylko mogą, ale wręcz powinny być elementem zarządzania społecznością i budowania wspólnego dobra. Tradycje komitetów obywatelskich to dowód na to, że w każdej gminie obywatele, organizacje pozarządowe i samorząd powinni współdziałać - mówi Piotr Drygała ze Stowarzyszenia "Zielone Zagłębie".
Chęć uczczenia tej rocznicy, to wspólna inicjatywa Stowarzyszenia Zielone Zagłębie, Towarzystwa Przyjaciół Dąbrowy Górniczej, Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych oraz Sylwestra Dominika - właściciela strony internetowej Dawna Dąbrowa, gdzie można prześledzić dzięki wielu ciekawym materiałom, zdjęciom, mapom, pocztówkom, sporą część historii Dąbrowy Górniczej.
- Chcielibyśmy zaprosić do współpracy także inne organizacje pozarządowe i wspólnie przeprowadzić zbiórkę publiczną, z której dochód przeznaczylibyśmy na płytę pamiątkową przed budynkiem dawnego Kina Ars, która przypominałaby o korzeniach dąbrowskiego społeczeństwa obywatelskiego - proponuje Marcin Bazylak z "Zielonego Zagłębia".
- Uzupełnieniem pamiątkowej tablicy będzie specjalna konferencja, która odbędzie się w Dąbrowie Górniczej 9 października i która w całości będzie poświęcona strażom i komitetom obywatelskim - informuje Piotr Frączak z Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych, która będzie organizatorem konferencji. Dodatkowo na stronie dawnadabrowa.pl powstanie też zakładka, zawierająca wyczerpujące informacje o tradycjach i historii komitetów w Dąbrowie Górniczej.
Dziennik Zachodni / Wielki Piątek
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?