Dni Wolnościowe i obchody Święta Niepodległości w Dąbrowie Górniczej. Bieg dla niepodległej, konkurs, wystawa, koncert

117 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „Dni Wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.

„Dni Wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.

Republika Zagłębiowska przetrwała tylko dziesięć dni. Została zdławiona przez stan wojenny. Uczestnicy rewolucyjnych wydarzeń stali się ofiarami brutalnych represji ze strony władz zaborczych. Zbudowana jednak w tym czasie świadomość polityczna robotników oraz pamięć o bohaterskich czynach bojowców PPS pozwoliła kontynuować niepodległościowe dążenia, których zwieńczeniem była odbudowa państwa polskiego w 1918 roku.

Patronem tegorocznych obchodów Dni Wolnościowych jest Tytus Filipowicz.

Jako uczeń dąbrowskiej „Sztygarki” rozpoczął działalność niepodległościową. Od 1897 r. był redaktorem wydawanego w Dąbrowie Górniczej „Górnika”. Współtwórca Polskiej Partii Socjalistycznej w Zagłębiu Dąbrowskim i bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego. 16 listopada 1918 roku, pełniąc obowiązki ministra spraw zagranicznych, podpisał depeszę notyfikującą powstanie państwa polskiego. W latach 1929-1932 był ambasadorem RP w USA.

Harmonogram Dni Wolnościowych 2022

30 października (niedziela)

PLAC WOLNOŚCI
10.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Bohaterom Czerwonych Sztandarów

3 listopada (czwartek)

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA (ul. Kościuszki 25)
18.00 – „Bombowa dama i europejski dyplomata” – spotkanie z Olgą Gitkiewicz, autorką książki Krahelska. Krahelskie, poświęcone Wandzie Krahelskiej i Tytusowi Filipowiczowi. Wstęp wolny

Spotkanie będzie również transmitowane online na profilu Miejskiej Biblioteki Publicznej.

4 listopada (piątek)

TUCZNAWA (ul. Ludwika Idzikowskiego 139)
10.00 – Święto Lotnictwa w Tucznawie, złożenie kwiatów pod obeliskiem lotnika Ludwika Idzikowskiego przy Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 6

9 listopada (środa)

FABRYKA PEŁNA ŻYCIA (ul. Kościuszki 3/101)
17.00 – koncert patriotyczny wychowanków Młodzieżowego Ośrodka Pracy Twórczej – wstęp wolny

10 listopada (czwartek)

MUZEUM MIEJSKIE „SZTYGARKA” (Legionów Polskich 69)
10.00 – złożenie kwiatów pod Dębem Wolności

11 listopada (piątek) – OBCHODY ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI:
9.00 – msza za ojczyznę – bazylika Najświętszej Maryi Panny (złożenie urny z ziemią z grobu Jerzego Iwanowa Szajnowicza – harcerza i sportowca, bohatera Polski i Grecji rozstrzelanego przez Niemców 4 stycznia 1943 roku), przejście na Plac Wolności

10.30 – główne uroczystości na pl. Wolności z udziałem władz miasta i mieszkańców, złożenie kwiatów pod tablicą 11 pułku piechoty

11.11 – „Dąbrowski Bieg dla Niepodległej”, Park Hallera

11.30 – uroczystości na Placu Bema, złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy

15.00 – występ ZPiT PKZ Gołowianie w ramach ogniska patriotyzmu – Fabryka Pełna Życia – wstęp wolny

15.00 – 16.00 – ognisko patriotyzmu organizowane przez Katolicką Szkołę Podstawową z Oddziałem Przedszkolnym oraz Katolickie Liceum Ogólnokształcące Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Dąbrowie Górniczej – Fabryka Pełna Życia

17.00 – Koncert Muzyki Polskiej – koncert chóru Zorza (sala teatralna Pałacu Kultury Zagłębia) – impreza biletowana: www.palac.art.pl

12 listopada (sobota)

ŁĘKA (ul. Przelotowa 185a)
16.00 – msza św. w intencji Ojczyzny w kościele NMP Częstochowskiej w Łęce
17.00 – złożenie kwiatów pod obeliskiem Zygmunta Różyckiego, dalsza część uroczystości w Świetlicy w Łęce

Wydarzenia towarzyszące:

24.10 – 10.11
„DoWolności wyrazu”

Konkurs skierowany do dzieci w wieku 7-12 lat, którego celem jest plastyczne zinterpretowanie wiersza pn. „Ojczyzna”, autorstwa Marii Konopnickiej – Miejska Biblioteka Publiczna https://biblioteka-dg.pl

1.11 – 30.11

Wystawa „Polskie Symbole Narodowe”

Co wiemy o polskim godle, Mazurku Dąbrowskiego i narodowych barwach? Na to i inne pytania odpowiada ekspozycja przygotowana przez IPN Gdańsk Delegatura IPN w Bydgoszczy, która będzie prezentowana w Bibliotece Głównej (ul. T. Kościuszki 25) https://biblioteka-dg.pl

Partnerzy wydarzenia:

Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej, Pałac Kultury Zagłębia, Miejska Biblioteka Publiczna, Centrum Sportu i Rekreacji, Parafia Najświętszej Maryi Panny Anielskiej, Hufiec ZHP Dąbrowa Górnicza, III Liceum Ogólnokształcące im. Generała Władysława Andersa, Młodzieżowy Ośrodek Pracy Twórczej, Fabryka Pełna Życia, Katolicka Szkoła Podstawowa z Oddziałem Przedszkolnym oraz Katolickie Liceum Ogólnokształcące Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich.