Tradycyjny chłodnik litewski z jajkiem. Moja prababcia dodawała do niego zapomniany składnik. Wypróbuj bardzo stary przepis na chłodnik

Chłodnik litewski to potrawa, którą najczęściej przygotowuje się z botwiny, ogórka, zsiadłego mleka i koperku. Zsiadłe mleko można zastąpić maślanką lub kefirem. Wiele osób dodaje też do chłodnika jajko ugotowane na twardo. Nie wszyscy nazywają to danie chłodnikiem litewskim, czasem mówimy o nim po prostu chłodnik z botwinki. Jest to natomiast tradycyjna potrawa kuchni polskiej i litewskiej, znana od wieków i spożywana najczęściej wiosną oraz latem ponieważ wspaniale ochładza organizm. Tradycyjnie do zupy dodawano także szyjki rakowe, które dzisiaj raczej trudno dostać, chyba że zdecydujemy się na samodzielne łapanie i gotowanie raków, co nie jest najprzyjemniejszym zadaniem.

Dzisiaj podzielę się z tobą bardzo starym i tradycyjnym przepisem na chłodnik litewski, który podawano na Kresach. Jest on połączeniem przepisu mojej prababci z Kresów oraz receptury Marzenny Kasprzyckiej, zamieszczonej w książce „Kuchnia Polska” i wydanej w 1987 roku. W tej książce funkcjonuje on pod nazwą chłodnik starolitewski i przygotowuje się go na bazie kwasu chlebowego. Nie obawiaj się, że kwas chlebowy jest trudny do przygotowania. Robi się go bardzo łatwo, ale jeśli nie masz na to ochoty, możesz kupić gotowy produkt w sklepie. Warto jednak przygotować taki napój w domu, ponieważ doskonale chłodzi i gasi pragnienie. Możesz go zrobić więcej i wykorzystać nie tylko do chłodnika litewskiego. Oryginalny przepis został przeze mnie nieco zmodyfikowany, aby lepiej pasował do współczesnych warunków.

Czas przygotowania: 30 minut + przygotowanie kwasu chlebowego

Porcja: 4-6 osób

Poziom trudności: średni

Składniki:

• pęczek botwiny,

• 4 ogórki gruntowe,

• 3 jajka na twardo,

• szklanka śmietany 18%,

• pęczek szczypiorku,

• pęczek koperku,

• natka pietruszki,

• sól,

• 2 l kwasu chlebowego.

Na kwas chlebowy:

• 300 g czerstwego chleba razowego,

• 15 g drożdży,

• 3 l gorącej, przegotowanej wody,

• łyżka kminku,

• szczypta cukru.

1. Najpierw zrobiłam kwas chlebowy, który trzeba przygotować dzień wcześniej. Chleb włożyłam do kamionkowego naczynia, zalałam gorącą, przegotowana wodą i odstawiłam na 4 godziny. Następnie przecedziłam płyn przez sitko.

2. Drożdże rozrobiłam z cukrem w kilku łyżkach ciepłej wody, po czym dodałam do kwasu chlebowego, dosypałam kminek i zostawiłam w ciepłym miejscu na 12 godzin. Po tym czasie jeszcze raz przecedziłam kwas chlebowy, przelałam do butelek i wstawiłam go do lodówki.

3. Botwinkę, a zwłaszcza jej liście bardzo dokładnie oczyściłam. Buraczki obrałam, a całość drobno pokroiłam, zalałam wodą i ugotowałam do miękkości.

4. Ugotowaną botwinkę przestudziłam, dodałam 2 l kwasu chlebowego i śmietanę. Wymieszałam.

5. Ogórki obrałam i pokroiłam w kostkę, dodałam do chłodnika.

6. Koperek, szczypiorek i pietruszkę posiekałam i także dodałam do zupy.

7. Na koniec doprawiłam całość do smaku i dodałam przekrojone na pół jajka.