Czy tak będzie wyglądać nowe śródmieście w Dąbrowie Górniczej? Miasto szuka inwestora! Fabryka Pełna Życia wkracza w decydującą fazę

Dwie spółki razem, potrzebny prywatny inwestor

Całością tego projektu zajmuje się spółka Fabryka Pełna Życia, która jak się okazało na ostatniej sesji Rady Miejskiej będzie miała do pomocy zasoby oraz ludzi z innej miejskiej spółki MZUM.PL. Obie zostały bowiem za zgodą rajców połączone, a w zasadzie ta pierwsza wchłonęła drugą. Spółki kapitałowe, których dotyczył projekt uchwały są jednoosobowymi spółkami gminy Dąbrowa Górnicza. Połączenie spółek odbędzie się poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej - Przedsiębiorstwa Miejskiego MZUM.PL S.A. na spółkę Fabryka Pełna Życia Sp. z o.o. w zamian za udziały. Po tej operacji gmina pozostanie nadal jedynym udziałowcem połączonej spółki i jak deklarują miejskie władze nie wystąpi zagrożenie utraty pełnej kontroli właścicielskiej.

Kolejną, jeszcze ważniejszą przesłanką, przemawiającą za połączeniem miejskich spółek mają być zdaniem miasta działania skupiające się na zdolności miasta do zrealizowania projektu „Fabryka Pełna Życia”.Spółka Fabryka Pełna Życia została bowiem utworzona w 2019 roku właśnie po to, by realizować zadania określone w programie rewitalizacji miasta, a jej priorytetowym zadaniem jest realizacja projektu „Fabryka Pełna Życia” prowadzącego do jakościowej zmiany przestrzeni centrum Dąbrowy Górniczej. Aktualnie spółka jest na etapie przygotowywania się do aplikowania o dotację z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na realizację tego projektu, co pozwoli na realizację tzw. części publicznej projektu, który realizowany będzie przez Fabrykę, wzmocnioną zasobami spółki Przedsiębiorstwo Miejskie MZUM.PL S.A. W pierwszym kwartale 2023 roku spółka planuje również rozpocząć procedurę wyboru partnera prywatnego do realizacji tego ogromnego projektu.

Nowa spółka po fuzji wymagała będzie dokapitalizowania. Ma zostać zasilona funduszami, jakie miasto chce zdobyć po sprzedaży budynku byłej szkoły specjalnej przy ul. Konopnickiej.

– Sytuacja się zmienia. Spółka, która miała zyski z działalności komercyjnych, teraz nie ma zysków, a druga spółka Fabryka Pełna Życia nigdy nie miała zarabiać, nie pozyskuje przychodów. Z wynajmu budynku warsztatu i powierzchni pod gastronomię nie da się sfinansować działalności spółki. I jeszcze płaci ona do miasta podatki od nieruchomości. Wykonuje tymczasem podziały geodezyjne, przygotowuje projekty, plany. Nikt nie mógł przewidzieć pandemii, wojny na Ukrainie. W takich sytuacjach trzeba reagować, wprowadzać zmiany. I to właśnie się dzieje – tłumaczył powody połączenia spółek Patryk Kuzior, naczelnik Wydziału Nadzoru Właścicielskiego i Kontroli Wewnętrznej Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej.

Prezydent Dąbrowy Górniczej Marcin Bazylak podkreśla, że pozyskanie prywatnego partnera jest obecnie konieczne, by zrealizować całość zakładanych prac, a nie dzielić wszystkiego na części. To mogłoby sprawić, ze budowa nowego śródmieścia ciągnęłaby się latami.

- Chcemy przygotować przestrzeń publiczną z usługami. Centrum kulturalne, aktywności obywatelskiej. Każdy będzie mógł tu przyjść, spędzić ciekawie czas. Chodzi o to, by każdy mógł się tam czuć dobrze i korzystać z tej przestrzeni bezpłatnie. Ta spółka przygotowała nas do tego projektu. Pieniądze zostały przeznaczone na przygotowanie całości – tłumaczy Marcin Bazylak.

- Liczyliśmy na dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy czy Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, ale nie wiemy, co z tego będzie. Szukamy więc prywatnego partnera. Postanowiliśmy, że to będzie zrobione, ale bez dużych wydatków publicznych dużych. Stąd właśnie poszukiwanie partnera prywatnego. Chcemy osiągnąć cel, być skutecznym, ale przy minimalnych nakładach. Takie projekty są realizowane w Polsce i na świecie. Błędem byłoby robienie tego etapami. To jest do zrobienia przez jednego partnera lub kilku, ale jednorazowo. Spółka ma doprowadzić do przebudowy centrum miasta, pozyskania partnerów prywatnych oraz funduszy zewnętrznych na realizację tego przedsięwzięcia. Partnerem w partnerstwie publiczno-prywatnym nie będzie gmina tylko właśnie połączona spółka. Jest to prawnie możliwe – dodaje.

Nowe otwarcie, atrakcyjna przestrzeń dla mieszkańców

Prace nad nowym śródmieściem trwają w oparciu o projekt autorstwa koszalińsko-szczecińskiego biura Analog, którego propozycja zwyciężyła w ogłoszonym przez miasto konkursie. Od szczegółowej koncepcji urbanistyczno-architektonicznej teraz spółka Fabryka Pełna Życia przeszła do projektu wykonawczego, a za chwilę będzie szukać prywatnego partnera dla tego przedsięwzięcia.

- W pierwszym etapie rozpocznie się budowa wszystkich sieci, a więc m.in. energetycznej, gazowej, kanalizacji, itd. Obejmą one teren przestrzeni publicznej oraz budynków wokół planowanego nowego rynku, pod którym powstanie parking podziemny. Będą to więc wszystkie obecnie istniejące hale i budynki wraz z tymi, które mają powstać. Do dyspozycji inwestorów zostawiamy natomiast na razie biurowce oraz budynki mieszkalne. Będziemy tak projektować całość, by była w pełni ekologiczna i funkcjonalna, by dawała też możliwość modelowania budynków, by były one uniwersale – tłumaczył w rozmowie z DZ Wojciech Czyżewski, prezes zarządu spółki Fabryka Pełna Życia.

Projekt nowego śródmieścia powstaje od 2016 roku. Poprzedzony został m.in. licznymi konsultacjami społecznymi, badaniem oczekiwań mieszkańców, opracowaniami, wstępnymi koncepcjami. W 2019 roku pojawiła się szczegółowa koncepcja architektoniczna. Wtedy właśnie rozstrzygnięty został międzynarodowy konkurs na propozycję nowego centrum Dąbrowy Górniczej. Zwyciężyła, wybrana przez jury, propozycja wspomnianego koszalińsko-szczecińskiego biura Analog.
Zgodne z planami na terenie po byłej Dąbrowskiej Fabryce Obrabiarek Defum ma powstać nowe śródmieście, ze strefami wypoczynku, gastronomii, ale też biurowcami i budynkami mieszkalnymi.

Nowe centrum Dąbrowy Górniczej zaprojektowano jako „miasto w mieście”: nowoczesną, przyjazną i wielofunkcyjną przestrzeń spotkań, pracy i mieszkania. Głównym założeniem projektu jest różnorodność zabudowy, która pociąga za sobą intensywne użytkowanie o każdej porze dnia i roku. Część hal przemysłowych zostanie wyburzonych, a te najcenniejsze – odrestaurowane, przebudowane i zaadaptowane do nowych funkcji usługowo-handlowych. Istniejąca zabudowa będzie uzupełniona budynkami nowo projektowanymi o funkcjach usługowych i mieszkalnych z komercyjną przestrzenią położoną w parterach budynków.

Nowa koncepcja architektoniczna zwycięskiej w konkursie pracowni Analog przewiduje 10 tys. m kw. powierzchni mieszkaniowej, 14 tys. m kw. powierzchni biurowej i 9 tys. m kw. powierzchni usługowej. W centrum miasta ma stanąć hala wystawowa, browar rzemieślniczy z restauracją, 5 budynków biurowo-usługowych, zielony pasaż, wieża z tarasem widokowym, food hall, czyli pasaż z gastronomią i restauracjami oraz kilka budynków mieszkalnych. Zaplanowanych zostało ponad 650 miejsc parkingowych (jeden z parkingów obok ul. Kolejowej będzie mieć pięć kondygnacji).

Centrum ma wyróżniać proekologiczność – przewidywane jest wykorzystywanie deszczówki, montaż paneli fotowoltaicznych, zielone tarasy, w licznych oczkach wodnych sadzona będzie miejscowa roślinność z Pogorii, a wśród drzew nie zabraknie dębów oraz drzew owocowych, które przyciągną ptaki. Nie zapomniano również o wypożyczalni rowerów miejskich, rowerów elektrycznych i stacji ładowania samochodów elektrycznych. Innym ważnym elementem projektu jest tożsamość Zagłębia Dąbrowskiego – historyczna (nazwy alei i pasaży nawiązywać będą do miejscowych przedsiębiorców) i teraźniejsza (mapy podkreślające dzielnicowe zróżnicowanie Dąbrowy Górniczej).

Przestrzeń nowego centrum Dąbrowy wyróżniać mają:

• odwołania do zagłębiowskiej tożsamości miejsca,
• hale nazwane od dzielnic Dąbrowy Górniczej, np. Ząbkowicka, Łosieńska, Tworzeń,
• ulice, place i pasaże z nazwami byłych właścicieli zakładów Defum: Emil Škoda, Bracia Zieleniewscy, Wilhelm Fitzner i Konrad Gamper,
• tablice ilustrujące historię i pierwotne przeznaczenie rewitalizowanych obiektów przed wejściami do hal,
• tablice informacyjne o dzielnicach Dąbrowy Górniczej,
• umieszczona w posadzce dawna mapa miasta,
• model fizyczny Fabryki Pełnej Życia i zakładów Defum,
• plenerowe gabloty ekspozycyjne,
• pamiątki z górniczej przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego: kopalnianie koła wyciągowe, kolejka podziemna z kopalni KWK Kazimierz Juliusz w Sosnowcu.