Na początek kolonia Reden, do czego przyczynkiem jest najnowszy nabytek dąbrowskiego muzeum, czyli unikatowe zdjęcia lotnicze tego fragmentu dzisiejszej Dąbrowy. Zostały wykonane w 1919 roku przez kapitana Wiktora Komorowskiego, w czasie, kiedy stacjonowała tu armia gen. Hallera. Sam kapitan Komorowski i jego synowie, (Jerzy, Bogdan), zostali straceni przez UB w latach 1951-53 we Wrocławiu i Warszawie. Zdjęcia przekazał dr Jerzy Komorowski z Wrocławia. - To jedyny tak dokładny widok tego osiedla z lotu ptaka. Doskonale obrazuje ówczesny układ architektoniczny - mówi Arkadiusz Rybak, dyrektor Muzeum Miejskiego Sztygarka. - Kilka domów zachowało się jeszcze przy ul. Kołłątaja, Cieplaka i 1 Maja. Największe zmiany zaszły w latach 60. minionego wieku, kiedy to poszerzane były jezdnie, w kierunku przyszłej Huty Katowice. Wtedy wiele budynków wyburzono - dodaje.
Początki kolonii Reden sięgają końca XVIII w, kiedy zaczynało powstawać osiedle górnicze wokół kopalni o tej samej nazwie (ruszyła w 1785 r.). Kolonia obejmowała obszar od dzisiejszego PKZ do Targowiska Miejskiego. Przy obecnej ul. Królowej Jadwigi stanął ratusz (zwany oberżą) z więżą zegarową. Zaprojektowany został przez znanego architekta Henryka Marconiego. Osiedle nie było związane z wsią Dąbrowa, z której dzieci jeszcze do połowy XIX w. chodziły do szkoły w Będzinie. Nie zabrakło tu też koszar górniczych (od 1806 r.), czegoś na kształt hotelu robotniczego, przeznaczonego dla kawalerów, którzy nie osiedlali się w domach z rodzinami.
- Przynależność do korpusu górniczego wiązała się z przysięgą, nie można było np. samowolnie się przenosić. W zamian były też przywileje. Zwolnienia z podatków, służby wojskowej - tłumaczy Arkadiusz Rybak.
W 1826 r. pracowało tu ponad 300 osób. W 1865 r. po pożarach kopalnię zatopiono, a po reaktywacji zamknięto w 1877 r. Od 1897 r. przeszła w ręce Francusko-Rosyjskiego Towarzystwa Przemysłowego, które zarządzało też hutą Konstanty. Na miejscu huty stoi dziś osiedle Adamieckiego. W 1928 r. w kolonii Reden pojawił się tramwaj. Po kryzysie w 1934 r. kopalnia Reden została zamknięta. Nazwa przetrwała jednak do dziś, stając się określeniem jednej z dzielnic miasta.
Jeśli macie dokumenty, zdjęcia związane z historią miasta piszcie na [email protected]
Otwarcie sezonu motocyklowego na Jasnej Górze
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
