73 lata temu, 4 września, w naszym mieście pojawiły się oddziały armii hitlerowskiej. Dąbrowa Górnicza nie ucierpiała podczas walki i zachowały się tu wszystkie zakłady oraz budynki, ale był to początek trwającej ponad pięć lat okupacji.
Region zagłębiowski i Dąbrowa Górnicza była cenna dla najeźdźców, z racji licznych zakładów, hut oraz kopalni. Dlatego te tereny nie zostały włączone do Generalnej Guberni, ale wraz z Górnym Śląskiem bezpośrednio do III Rzeszy.
- Wtedy prezydentem miasta był Teofil Trzęsimiech. Początkowo Niemcy zachowali lokalne władze, ale potem, na początku 1940 roku, ustanowili swój zarząd - mówi Arkadiusz Rybak, dyrektor Muzeum Miejskiego Sztygarka. - Rezydowali m.in. w budynkach urzędowych przy 3 Maja. Właśnie tam, a także na Redenie mieściła się siedziba Gestapo. Budynek Resursy został zamieniony na Dom Niemiecki. Zlikwidowali bibliotekę oraz wszystkie szkolne zbiory. Część osób, które miały niemieckie nazwiska została wciągnięta na volkslistę. Wielu mieszkańców było wyrzucanych ze swoich gospodarstw, a w ich miejsce sprowadzani byli niemieccy osadnicy z Rumunii. Spora część mieszkańców stanowiła jednak także siłę roboczą w miejscowych zakładach - dodaje.
Nie obeszło się bez zmiany wszystkich nazw na niemieckie. Dąbrowa Górnicza została zastąpiona Dombrową. Dla okupantów ważne były kopalnie i wydobycie węgla. Wszystkie zakłady przestawione zostały na produkcję zbrojeniową. W Sztygarce produkowane były korpusy bomb lotniczych, a w Hucie Bankowa wały korbowe do U-Bootów oraz pancerze czołgowe. Walkę partyzancką z Niemcami w 1942 i 1943 r. toczył w naszym mieście i okolicach oddział Jana Henryka Miltona (pseudonim Ordon). M.in. udało im się wykoleić jeden z pociągów. We wrześniu 1943 r. w obławie w rejonie Sławkowa zginął Ordon i spora część jego żołnierzy. W czasie okupacji aresztowano wielu mieszkańców, spora część z nich, ponad 4 tys. zginęła w obozach koncentracyjnych.
Miasto wyzwolone zostało z rąk Niemców w nocy z 26 na 27 stycznia 1945 roku. Wtedy Armia Radziecka przełamała niemiecką obronę w rejonie umocnień sławkowskich i dotarła do Dąbrowy od strony Gołonoga. Zakłady przemysłowe na szczęście nie zostały zniszczone.
Strefa Biznesu: Rewolucyjne zmiany w wynagrodzeniach milionów Polaków
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
