Pomniki wdzięczności Armii Czerwonej znikną z Dąbrowy Górniczej? Miasto czeka na konkrety ze strony IPN

Z przestrzeni miejskiej Dąbrowy Górniczej w ostatnich latach zniknęło kilka symboli, nawiązujących do Armii Czerwonej i ZSRR. Spektakularna była m.in. wywózka ogromnego pomnika przyjaźni żołnierzy polskich i radzieckich w dzielnicy Łosień, który stał tam od 1984 roku do 2018. Wtedy został usunięty. Mimo intensywnego usuwania symboli sowieckiej obecności w Dąbrowie Górniczej nie wszystkie obeliski i pomniki zostały rozebrane. Wśród nich znalazły się dwa wspomniane wcześniej. Chodzi o pomniki/obeliski w dzielnicy Gołonóg w pobliżu Szkoły Podstawowej nr 18, przy ul. Oddziału Armii Krajowej Ordona w dzielnicy Strzemieszyce Wielkie (na wprost bazyliki Najświętszego Serca Pana Jezusa).

- To właśnie tej armii władze PRL wystawiły dziękczynne pomniki, utrzymujące mit „wyzwoleńczej” Armii Czerwonej i oddawanie jej hołdu i czci, kiedy, jako organ Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego miała (i jak widać na Ukrainie – dalej ma) za zadanie siłowe, po trupach, wprowadzenie rewolucji komunistycznej w Europie i na świecie. Upokarzające dla mieszkańców, tak znanego z postaw patriotycznych miasta jak Dąbrowa Górnicza, jest pozostawienie pomników łamania praw człowieka spod znaku sierpa i młota. Mając w pamięci napaści rosyjskiej armii już w XXI wieku na Gruzję, a następnie na Krym i Donbas na Ukrainie, a teraz – trwającą wojnę w całej Republice Ukrainy, dla wszystkich jest już jasne, jaki charakter ma „wyzwalanie” przez Armię Czerwoną. Analogia jest nie do podważenia - przyznaje Grzegorz Jaszczura. Dodaje, że ponadto decyzją wojewody śląskiego z 19 czerwca 2020 r., wojewoda nałożył obowiązek usunięcia obelisku w dzielnicy Dąbrowy Górniczej – Gołonóg na władze Dąbrowy Górniczej w terminie do 31 sierpnia 2021 roku, a z przeprowadzonej wizji lokalnej wynika, iż prezydent miasta Dąbrowa Górnicza nie wykonał tej decyzji administracyjnej.

Z inicjatywą usunięcia pomników wystąpił ostatnio także Instytut Pamięci Narodowej. Do prezydenta Marcina Bazylaka trafiło pismo, w którym prezes IPN dr Karol Nawrocki proponuje ostateczne rozwiązanie kwestii obecności pomnika sowieckiego w dzielnicy Gołonóg.

- IPN od lat podnosi kwestię rosyjskich kłamstw historycznych, które stoją na przeszkodzie w budowie prawdziwego dialogu między naszymi krajami. Wśród nich jest obrona przez władze rosyjskie pomników ‘wdzięczności” Armii Czerwonej czy “braterstwa broni”, stanowiące element propagandy komunistycznej fałszywie przedstawiającej cele i działania Armii Czerwonej na terytorium Polski. Również w Dąbrowie Górniczej nad miastem góruje pomnik upamiętniający Armię Czerwoną, posadowiony w dzielnicy Gołonóg, na którym eksponuje się symbol sowieckiego imperializmu, czyli sierp i młot – przekazał prezes IPN.

Jego zdaniem niedopuszczalne jest tolerowanie w przestrzeni publicznej niepodległego państwa polskiego obiektu propagandy totalitarnej. Jest to nie do pogodzenia z pamięcią i szacunkiem wobec naszych rodaków – ofiar zbrodniczej ideologii komunistycznej. Dr Karol Nawrocki zaproponował więc miastu współpracę w usunięciu pomnika w Gołonogu. IPN miałoby go usunąć, w zamian tworząc miejsce odpowiadające potrzebom lokalnej społeczności. Propozycja IPN mówi o miejscu poświęconemu ofiarom zbrodniczych totalitaryzmów: komunizmu oraz niemieckiemu nazizmu.

- Jestem przekonany, że dzięki podjętym działaniom powstanie obiekt, który będzie służył społeczności Dąbrowy Górniczej, jako miejsce uroczystości patriotycznych i trwały symbol pamięci, wzmacniający tożsamość i poczucie wspólnoty – przyznał prezes IPN.

Co na to miasto? Wstępnie wyraziło zainteresowanie współpracą.

- Jesteśmy otwarci na współpracę z Instytutem Pamięci Narodowej. Jesteśmy w kontakcie i liczymy na konkretną propozycję ze strony instytutu, co do przyszłości pomników w Gołonogu i Strzemieszycach – stwierdził Bartosz Matylewicz, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej.